انواع شبکه های کامپیوتری
شبکه کامیپوتری گروهی از سیستم های کامپیوتری متصل به هم هستند که این امکان را فراهم می آورند تا یک کامپیوتر با دیگری ارتباط برقرار کرده و منابع؛ داده ها و برنامه های خود را به اشتراک بگذارد. یک شبکه کامپیوتری را می توان بر اساس اندازه به چهار دسته زیر تقسیم کرد:
- شبکه محلی یا LAN
- شبکه شخصی یا PAN
- شبکه شهری یا MAN
- شبکه گسترده یا WAN
شبکه محلی (LAN)
- شبکه محلی گروهی از سیستم ها است که در یک منطقه کوچک مانند ساختمان یا دفتر به یکدیگر متصل شده اند.
- LAN برای اتصال دو یا چند کامپیوتر شخصی از رسانه های ارتباطی مانند کابل زوج به هم تابیده، کابل کواکسیال و غیره استفاده می کند.
- ساخت این شبکه ها هزینه کمتری دارد چون با استفاده از سخت افزارهای ارزان قیمت مانند هاب ها، کارت های شبکه و کابل های اترنت ساخته می شوند.
- داده ها با سرعت بسیار بیشتری در شبکه های محلی انتقال داده می شوند.
- شبکه محلی امنیت بالاتری را فراهم می آورد.
شبکه شخصی (PAN)
- شبکه محلی شخصی شبکه ای است که حول یک فرد مستقر و معمولا تا برد 10 متر گسترش پیدا می کند.
- شبکه محلی شخصی برای اتصال دستگاه های کامیپوتری مورد استفاده شخصی به شبکه شخصی استفاده می شود.
- توماس زیمرمن نخستین دانشمندی بود که ایده شبکه شخصی را ارائه داد.
- شبکه شخصی منطقه ای به مساحت 30 فوت را پوشش می دهد.
- دستگاه های کامیپوتری شخصی که برای توسعه شبکه محلی شخصی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از لپ تاپ، گوشی همراه، ایستگاه های بازی و غیره.
دو نوع شبکه شخصی وجود دارد:
- شبکه شخصی سیمی - شبکه شخصی سیمی با استفاده از USB ایجاد می شود.
- شبکه شخصی بی سیم - شبکه شخصی بی سیم با استفاده از فناوری های بی سیم مانند Wi-Fi و بلوتوث توسعه می یابند و دارای برد کمتری هستند.
نمونه هایی از شبکه شخصی
- شبکه ناحیه بدن - شبکه ای است که با شخص حمل می شود. به عنوان مثال شبکه تلفن همراه با شخص حمل می شود. شخص اتصال شبکه برقرار می کند و بعد به اشتراک گذاری اطلاعات با دستگاهی دیگر می پردازد.
- شبکه آفلاین – شبکه آفلاین در خانه ایجاد می شود، بنابراین به عنوان یک شبکه خانگی شناخته می شود. یک شبکه خانگی برای ادغام دستگاه هایی مانند چاپگر؛ کامپیوتر و تلویزیون طراحی شده است اما به اینترنت وصل نمی شود.
- شبکه دفتر خانگی کوچک – برای اتصال انواع دستگاه ها به اینترنت و شبکه های سازمانی با استفاده از VPN بکار می رود.
شبکه شهری (MAN)
- شبکه شهری شبکه ای است که با بهم پیوستن چند LAN متفاوت و به منظور تشکیل یک شبکه بزرگتر که منطقه جغرافیایی وسیعتری را در بر می گیرد ایجاد می شود.
- سازمان های دولتی از MAN برای ارتباط با شهروندان و بخش های خصوصی استفاده می کنند.
- در MAN شبکه های LAN مختلف از طریق خط مبادله تلفنی به یکدیگر متصل می شوند.
- پروتکل های مورد استفاده در شبکه شهری عبارتند از RS-232, Frame Relay, ATM, ISDN, OC-3, ADSL و غیره
- پوشش بیشتری نسبت به شبکه های محلی دارد.
موارد استفاده از شبکه شهری
- MAN برای ارتباط بین بانک ها در یک شهر استفاده می شود.
- می توان از آن در آژانس های هواپیمایی استفاده کرد.
- می توان از آن در دانشگاه های سطح یک شهر استفاده کرد.
- همچنین می توان از آن برای ارتباط در بخش های مختلف ارتش استفاده کرد.
شبکه گسترده (WAN)
- شبکه گسترده شبکه ای است که در یک منطقه جغرافیایی بزرگ مانند استان ها با کشورها استفاده می شود.
- شبکه گسترده شبکه ای بسیار بزرگتر از شبکه محلی است.
- شبکه گسترده محدود به یک مکان واحد نمی شود، بلکه از طریق یک خط تلفن، کابل فیبر نوری یا اتصال های ماهواره ای بیش از یک منطقه جغرافیایی را پوشش می دهد.
- اینترنت یکی از بزرگترین WAN ها در جهان است.
- یک شبکه گسترده در زمینه کسب و کار، دولت و آموزش بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
نمونه هایی از شبکه گسترده
- پهن باند موبایل – یک شبکه 4G به طور گسترده در سراسر یک منطقه یا کشور استفاده می شود.
- مخابرات – یک شرکت مخابرایتی برای ارائه خدمات اینترنتی به مشتریان موجود در شهرهای مختلف از شبکه گسترده استفاده می کند.
- شبکه خصوصی – یک بانک از شبکه خصوصی استفاده می کند که 44 شعبه را به هم متصل می کند. این شبکه با استفاده از خط تلفنی که توسط شرکت مخابرات ارائه می شود ساخته می شود.
مزایای استفاده از شبکه گسترده
در ادامه مزایای استفاده از شبکه گسترده لیست شده است:
منطقه جغرافیایی – یک شبکه گسترده منطقه جغرافیایی بزرگتری را پوشش می دهد. فرض کنید اگر شعبه یک دفتر در شهر دیگری باشد می توانیم از طریق WAN با آن ارتباط برقرار کنیم. اینترنت خط اجاره ای را فراهم می کند که از طریق آن می توانیم با شعب دیگر ارتباط برقرار کنیم.
داده های متمرکز – در صورت داشتن شبکه WAN داده ها متمرکز می شود. بنابراین نیازی به خرید سرورهای پشتیبان یا فایل نداریم.
دریافت فایل های بروز شده – شرکت های نرم افزاری روی سرورهای لایو کار می کنند. بنابراین برنامه نویسان فایل های بروز شده را در عرض چند ثانیه دریافت می کنند.
تبادل پیام ها – در یک شبکه WAN، پیام ها به سرعت انتقال داده می شوند. برنامه های مبتنی بر وب مانند فیس بوک، واتساپ، اسکایپ به شما امکان می دهند تا با دوستان خود ارتباط برقرار کنید.
اشتراک نرم افزار و منابع – در شبکه WAN می توانیم نرم افزار و منابع دیگر مانند هارددیسک و رم را به اشتراک بگذاریم.
کسب و کار جهانی – ما از طریق اینترنت می توانیم کسب و کاری جهانی راه بیندازیم.
پهنای باند بالا – اگر از خطوط اجاره ای برای شرکت خود استفاده کنیم، پهنای باند بالایی دریافت خواهیم کرد. پهنای باند بالا سرعت انتقال داده ها را افزایش می دهد که به نوبه خود منجر به افزایش بهره وری و راندمان سازمان می شود.
معایب شبکه گسترده
معایب شبکه های گسترده در ادامه لیست شده است:
مشکلات امنیتی – یک شیکه WAN در مقایسه با شبکه های LAN و MAN دارای امنیت کمتری است چونکه تمام فناوری ها در کنار هم قرار می گیرند و این مسئله باعث ایجاد مشکل امنیتی می شود.
نیاز به فایروال و نرم افزارهای آنتی ویروس – داده ها در اینترنت انتقال داده می شوند و توسط هکرها قابل تغییر یا هک کردن هستند؛ بنابراین باید از فایروال استفاده شود. برخی از افراد می توانند ویروس ها را به سیستم ما انتقال دهند بنابراین برای محافظت به آنتی ویروس نیاز داریم.
هزینه نصب بالا – هزینه نصب شبکه WAN زیاد است چون باید روتر و سوئیچ خریداری کنیم.
مشکلات عیب یابی – این شبکه محدوده وسیعی را تحت پوشش قرار می دهد بنابراین عیب یابی و رفع مشکل می تواند کار سختی باشد.
شبکه به هم پیوسته یا شبکه تقابلی یا اینترنت
- شبکه به هم پیوسته یا شبکه تقابلی و یا اینترنت به این صورت تعریف می شود که دو یا چند شبکه کامیپوتری یا شبکه های WAN با استفاده از دستگاه ها به هم متصل می شوند و توسط یک طرح محلی سازی تنظیم می شوند. این فرآیند به عنوان شبکه به هم پیوسته شناخته می شود.
- اینترنت از پروتکل اینترنت استفاده می کند.
- مدل مرجع مورد استفاده در اینترنت OSI است.
انواع شبکه به هم پیوسته
اکسترانت – یک اکسترانت یک شبکه ارتباطی است که بر اساس پروتکل اینترنت مانند پروتکل کنترل انتقال (Transmission Control protocol) و پروتکل اینترنت (internet protocol) ساخته می شود. اکسترانت برای اشتراک گذاری اطلاعات استفاده می شود. دسترسی به اکسترانت فقط به کاربرانی محدود می شود که دارای مجوز ورود به سیستم هستند. یک اکسترانت کمترین سطح کار در اینترنت را ارائه می دهد و می توان آن را به عنوان MAN, WAN یا سایر انواع شبکه های کامیپوتری طبقه بندی کرد. یک اکسترانت نمی تواند یک شبکه LAN داشته باشد.
اینترانت – یک شبکه خصوصی است که بر اساس پروتکل اینترنت مانند پروتکل کنترل انتقال (Transmission Control protocol) و پروتکل اینترنت (internet protocol) ساخته می شود. یک اینترانت متعلق به سازمانی است که فقط توسط کارمندان یا اعضای سازمان قابل دستیابی است. هدف اصلی اینترانت به اشتراک گذاری اطلاعات و منابع بین کارمندان یک سازمان است.